ತುಳುತ ತುಲಿಪು (ತುಳು ಲೇಕನೊ)

 

ತುಳುತ ಒರಿಪು ಬೊಕ್ಕೊ ಜವನೆರ್ 
(ಮುರಾನಿ ಫೆ. 5, 2017ನೆದಾನಿ ಅಯ್ತಾರೊ ಒಡಿಯೂರು ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ನಡತಿನ ತುಳು ತುಲಿಪುಡು ಪಾತೆರ್ನ ಲೇಕನೊ ರೂಪೊ)

ಸುರುಕು ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯೊ ಬುಕ್ಕೊ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಬುಲೆಚಿಲ್ ಎಂಚ ಉಂಡುಂದು ತೆರಿಯೊನುಗೊ

ಪಂಚೊದ್ರಾವಿಡ ಬಾಸೆಲೆಡ್ ಒಂಜಾಯಿನ ತುಳು ಬಾಸೆಗ್ ಅಯಿತವೇ ಆಯಿನ ಮಲ್ಲ ಪರಪೋಕುದ ಪರಿಪು ಉಂಡು.  ಬಾಯಿ ಪಾತೆರೊಡ್ದು ಬಾಸೆಯಾದ್ ಬುಲೆದ್ ಬತ್ತಿನ ತುಳು ಬಾಸೆಡ್ ಪೆರ್ಮೆದ ಸಾಹಿತ್ಯೊ ಬೊಕೊ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅಡೆಂಗುದುಂಡು.  ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯೊಡು ಪಿರಾಕ್ದ ಮಹಾಕಾವ್ಯೊ, ಪೊಸ ಮಹಾಕಾವ್ಯ, ಕವಿತೆ, ಕಾದಂಬರಿ, ಯಕ್ಷಗಾನ ಕಾವ್ಯೊ, ನಾಟಕ ಪ್ರದರ್ಶನೊ ಬೊಕೊ ಸಿನೆಮೊಲು ದಿಂಜ ಬತ್ತೊಂದುಂಡು.  ಜನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಡ್ ಲೋಕೊಗೆ ಅಚ್ಚರಿ ಅಪುನಾತ್ ದಿಂಜ ಸಾಹಿತ್ಯೊ ತುಳುಟುಂಡು.  ಭೂತಾರಾಧನೆ, ನಾಗಾರಾಧನೆ, ನಲಿಕೆ, ಅಗೆಲ್, ಬಣ್ಣಗಾರಿಕೆ, ಕಲೆ, ಆಚರಣೆ, ಕತೆ, ಕಬಿತೊ, ಸಂಧಿ, ಪಾರ್ತನೊ, ಉರಲ್, ಜೋಕ್ಲೆ ಪದೊ(ಶಿಶುಗೀತೆ), ಸೋಬಾನೆ ಪದೊ, ತೊಟ್ಟಿಲ್ ಒಚ್ಚುನ ಪದೊ, ಮದ್ಮೆದ ಪದೊ, ಗಾದೆ, ಒಗಟು ಇಂಚಿತ್ತಿ ಜಾನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯೊದ ದಿಂಜ ಪ್ರಕಾರೊಲೆ ಮಲ್ಲ ಕೊಪ್ಪರಿಗೆನೇ ತುಳು ಬಾಸೆಡ್ ಉಂಡು.

ಅಂಚಾಂಡ ತುಳು ಬಾಸೆದ ಮಾನಾದಿಗೆಗ್ ಪುಗರ್ತೆಡ್ ಬೆನ್ಪುನಕುಲು ಏರ್ ಪನ್ಪುನ ಪಾತೆರೊ ಬರ್ಪುಂಡು

ನಮೊನ ರಾಜ್ಯೊಡು, ದೇಸೊಡು ತುಳು ಬಾಸೆಗ್ ಪುಗರ್ತೆದ ಮಾನಾದಿಗೆ ತಿಕೊಡಾಂಡ ತುಳುತ ಮಾಹಿತಿನ್ ಲೋಕೊದ ಜ್ಞಾನೊ ಆದ್ ಬುಲೆಪಾವೊಡು.  ಅಂಚಿತ್ತಿ ಜ್ಞಾನೊದ ಬೊಲ್ಪು ಕೊರೊಂದು ಬೆನ್ಪುನಕುಲು ಮಸ್ತ್ ಜನೊ.  ಸುರೂಕಾದ್ ಮಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯೊದ ಶ್ರೀ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಮಂಜುನಾಥೇಶ್ವರ ತುಳು ಅಧ್ಯಯನ ಪೀಟೊ, ಅಂಚನೆ ಅಲ್ಪದ ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನ ವಿಬಾಗೊಡು ಎಂ.ಎ. ಕಲ್ಪುನ ತುಳು ಇಸೇಸೊ ಅಧ್ಯಯನೊ, ಉಡುಪಿದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ರಂಗಕಲೆಕ್ಲೆ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರೊ, ಕರ್ನಾಟಕ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಅತ್ತಂದೆ ಊರುದ ಪರವೂರುದ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ತುಳು ಸಂಘಟನೆಲು ತುಳು ಬಾಸೆದ ಬುಲೆಚಿಲ್ಗ್ ಮಾನಾದಿಗೆಗ್ ಇಸೇಸೊ ಗಮನೊ ಕೊರೊಂದುಲ್ಲೆರ್.   ಮುಲ್ಪ ವಿಶ್ವತುಳು ಸಮ್ಮೇಳನೊ, ವಿಶ್ವ ತುಳುವೆರೆ ಆಯನೊಲೆನ್ ನಡಪಾಯೆರ್, ನಡಪಾವೊಂದುಲ್ಲೆರ್.  ತುಳು ಲಿಪಿನ್ ಕಲ್ಪುನ, ಕಲ್ಪಾವುನ ಉಮೇದ್ ಅಲ್ಪಲ್ಪ ಪುಟ್ಟೊಂದುಂಡು.

ತುಳು ಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜಾನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ(ಆರಾಧನೆ, ಆಚರಣೆ, ನಂಬಿಕೆ, ಕತೆ, ಕಬಿತೆ, ಗಾದೆ, ಒಗಟ್) ಬಗೆಟ್ ನಮೊ ತುಳುನು ಒರಿಪುನ ಆಲೋಚನೆ ಮಲ್ತುದ್ ದುಂಬರಿಂಡ ಎಲ್ಲೆದ ದಿನೊಕು ನಮೊನ ತುಳು ಇಂಚ ಇತ್ತ್ಂಡ್ ಪನೆರೆ ದಾನೇಂಡಲ ಒರಿವು.  ಆ ಒರಿಪುಗು ಮಲ್ಲ ಸಕಾಯೊ ಕೊರೊಡಾಯಿನಕುಲು ಜವನೆರ್ಂದ್ ಪನೊಲಿ.

ಒರಿಪು ಪನ್ಪುನ ಪದೊಟೆ ಇತ್ತಿನೆನ್ ದುಂಬುದಕುಲೆಗ್ ಎಂಚ ಒರಪುನೆ ಪನ್ಪುನ ಅರ್ತೊಲಾ ಉಂಡು.    

ಕೂಲಿ ಇತ್ತಿನಕ್ಲೆಡ ಕಡ್ಲೆ ಇದ್ದಿ, ಕಡ್ಲೆ ಇತ್ತಿನಕ್ಲೆಡ ಕೂಲಿ ಇದ್ದಿ.  ಉಗುರಾನಗ ಮಣ್ಣ್ ಇದ್ದಿ, ಮಣ್ಣಾನಗ ಉಗುರು ಇದ್ದಿ.  ಉಂದು ರಡ್ಡ್ ತುಳುತ ಲಾಯ್ಕದ ಗಾದೆಲು.   ಪೊಸ ಜವನೆರ್ ಬುಕ್ಕೊ ಪರಬೆರ್ ಒಂಜಾಂಡ ತುಳುನು ಒರಿಪೊಲಿ.  ಈ ಗಾದೆಲೆ ಪ್ರಕಾರೊ ಪರಬೆರೆಡ ನಮೊನ ಪಿರಾಕ್ದ ಅನುಭವೊ ಉಂಡು.  ಜವನೆರೆಡ ಪೊಸ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನೊ ಉಂಡು.  ಇಂದೆನ್ ರಡ್ಡೆನ್ಲಾ ಒಂಜನ್ಪುನ ಪ್ರಯತ್ನೊ ಆವೊಡು.

ನಮೊಕು ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ ಸಿಟಿದಂಚ ಹಳ್ಳಿಲು ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ ಆವೊಡು.  ಅಂಚಾಂಡ ಮಾತ್ರೊ ನಮೊನ ದೇಸೊದ ಬುಲೆಚಿಲ್ ಸಾದ್ಯೊ.

ಈ ದೇಸೊಗು ಸೊಸಂತ್ರೊ ಬತ್ತುದು 70 ವರ್ಸೊ ಆಂಡಲಾ ನಮೊನ ಸರಕಾರೊ ನಗರಮುಖಿ ಯೋಜನೆಲಾಯಿನ ನೀರ್, ಬೂಮಿ, ಗಾಳಿ ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ ಜನೊ ಬಡಪತ್ತುಡ್ದ್  ಪಿದಯಿ ಬತ್ತಿಜೆರ್.  ಉದಾರೀಕರಣ, ಖಾಸಗೀಕರಣ ಬುಕ್ಕೊ ಜಾಗತೀಕರಣೊಡ್ದಾದ್  ಶೇ.1 ದಾತ್ ಶ್ರೀಮಂತೆರೆಡ್ ವಿಸ್ವೊದ ಅರ್ದೊದಾತ್ ಸಂಪೊತ್ತು ಒಟ್ಟು ಮಲ್ಪೆರೆ ಸಾದ್ಯೊ ಆತ್ಂಡ್.  ಇನಿ ಕೃಸಿ ಸೇರುನಂಚ ನಮೊನ ಬದುಕುದ ಮಾತ ಚಟುವಟಿಕೆಲು ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪೆನಿಲು ನಿಯಂತ್ರಿಸವೊಂದುಂಡು.  ಆಂಡ ದೇಸಿ ಚಿಂತನೆ ಬುಕ್ಕೊ ಕ್ರಿಯೆಡ್ದ್ ಮಾತ್ರ ನಮೊ ಸಂದಿಗ್ಧ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಡ್ದ್ ಪಿದಯಿ ಬರಿಯರ ಸಾದ್ಯೊ.  ಇನಿತ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾದ್ಯಮೊಲು ಪೊಸ ಜವನೆರೆನ್ ಸಾದಿ ತಪ್ಪಾವುನ ಬೇಲೆಡ್ ಗೆಂದೊಂದುಲ್ಲ.  ಜವನೆರ್ ಸಮಾಜಮುಖಿ ಚಿಂತನೆಡ್ದ್ ವಿಮುಖರಾಯೆರ್ಂಡ ಈ ದೇಸೊಗು ಭವಿಸ್ಯೊ ಇದ್ದಿ.   

ತುಳುತ ಒರಿಪುಗು ಜವನೆರೆ ಒಟ್ಟೂಗೆ ಅಕ್ಲೆ ಹಿರಿಯೆರ್ ಬೋಡು.  ಭಾರತೊದ ವೀರ ಸನ್ಯಾಸಿ ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದೆರ್  'ಏಳಿ ಎದ್ದೇಳಿ ಗುರಿ ಮುಟ್ಟುವವರೆಗೂ ನಿಲ್ಲದಿರಿ' ಪಂಡೆರ್.  ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಶ್ ಚಂದ್ರಬೋಸ್ 'ನನಗೆ ನೂರು ಜನ ಯುವಕರನ್ನು ಕೊಡಿ ನಾನು ನಿಮಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ತಂದು ಕೊಡುತ್ತೇನೆ' ಪಂಡೆರ್.   ಆಂಡ ನಮೊನ ಇನಿತ ಜವನೆರೆ ಫೇಸ್ ಬುಕ್, ವಾಟ್ಸಪ್ ಇಂಚ ಪೊರ್ತುಕಲೆವೊಂದುಲ್ಲೆರ್.  ಅಕ್ಲೆನ ಪ್ರಾಯೊನೆ ಅಂಚನೆ.  ಅಂಚಾದ್ ಜವನೆರೆಗ್ ಈ ಸಮಯೊಡು ಹಿರಿಯೆರೆ ತೆರಿಪುಲೆಕಂದಿ ಪಾತೆರೊ ಅಗತ್ಯೊ ಉಂಡು. 

ನಮೊನ ದೇಸೊದ ಎಡ್ಡೆಪುಗು ನಮೊನೇ ಕನಕಟ್ಟೊಡು.  ಅವು ಒವ್ವೇ ಲಾಬೊ ಇದ್ಯಾಂಡಲಾ ಎಲ್ಲೆದಕ್ಲೆಗಾದ್ ಎಂಚಿನೆನ್ ಕೊರೊಡು ಪನ್ಪುನ ಕನಕಟ್ಟೊಡು.  ಅಯಿಟ್ ಒಂಜಿ ಕನೊ ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊ ಪನ್ಪಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾನೊಡು ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪುನೆ.   ತುಳುತ ಒರಿಪುಗು ಏರ್ ಬೆನ್ನಿ ಬೆನೊಡುಂದು ಓದಂಟ್ ಬೋಡ್ಚಿ.  ಕರಿನ ಪತ್ತ್ ಒರ್ಸೊಡು ತುಳುಟು ಎಂಚಿನ ಪೊಸತಾಂಡ್? ನಿಕ್ಲೆಗ್ ಗೊತ್ತುಂಡ. 

1.       ಪತ್ತ್ ಒರ್ಸೊಡು ಆಯಿನ ಬುಲೆಚಿಲ್ :

·         1994ಡ್ದ್ ತುಳು ಅಕಾಡೆಮಿ ಬತ್ತ್ಂಡ್.  ಅಂಚನೆ ಕೇರಳ ಸರಕಾರೊದ ತುಳು ಅಕಾಡೆಮಿಲಾ ಬತ್ತ್ಂಡ್.

·         ತುಳುಟು 25ಡ್ದ್ ಜಾಸ್ತಿ ಸಿನೆಮೊ ಬತ್ತ್ಂಡ್. 

·         ನೂದೆಡ್ದ್ ಜಾಸ್ತಿ ನಾಟಕೊಲು ಬತ್ತ್ಂಡ್.

·         ಇಂದೆತೊಟ್ಟುಗು ಸಾಲೆಡ್ ತುಳು ಪಾಟೊ ಕಲ್ಪಾವುನವು ಸುರುವಾತ್ಂಡ್

ತುಳು ಬಾಸೆನ್ ಸಾಲೆಡ್ ಮೂಜನೆ ಬಾಸೆಯಾದ್ ದೆತೊನುನಂಚ ಆತ್ಂಡ್.  ತುಳು ಬಾಸೆಡ್ ಪತ್ತನೆ ಕ್ಲಾಸ್ ಮುಟ್ಟೊ ಬೂಕುಲು ಬತ್ತೊ. 

·         ತುಳು ಲಿಪಿನ್ ಓದುನ, ಬರೆಪುನ ಬೇಲೆ ಆವೊಂದುಂಡು.

·         ಪಗ್ಗುಡ್ದ್ ಸುಗ್ಗಿಗ್ ಮುಟ್ಟೊದ ತುಳು ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. 

·         ತುಳು ಬಾಸೆಡ್ ದಿನಪತ್ರಿಕೆ, ವಾರ ಪತ್ರಿಕೆ, ತಿಂಗೊಳ್ದ ಪತ್ರಿಕೆ, ವಾರ್ಸಿಕೊ ಬೂಕುಲೆನ್ ಕೊನರೊಡು.  ದೇಸೊ ಇದೇಸೊದ ತುಳು ಅಪ್ಪೆಬಾಸೆದ ಸಂಗೊ ಸಂಸ್ತೆಲು ಪುಟ್ಟೊನ್ಂಡ್. 

·         ತುಳುಟು ಪತ್ರಿಕೆಲು ಬತ್ತೊಂದುಂಡು.

·         ತುಳು ಬಾಸೆ ಸಾಹಿತ್ಯೊದ ಒರಿಪುಗಾದ್ ಸಮ್ಮೇಲನೊಲು, ಆಯನೊಲು ನಡತೊಂದುಂಡು.

·         ಬಾರತೊದ ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊ ಕೋಪೆಡ್ 23ನೆ ಬಾಸೆ ಆದ್ ತುಳು ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊ ಲೈವ್ ಆದ್ ಸೇರ್ಂಡ್

ಇಂಚಪ್ಪೊ ತುಳು ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊ ಜೊವೊ ಆತ್ಂಡ್

ಅಂಚಿತ್ತಿ ಬುಲೆಚಿಲ್ ಇತ್ತೆ ತುಳು ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಡು ಸುರು ಆವೊಂದುಂಡು.  ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊ ಪನ್ಪಿನವು 2001ನೆ ವರ್ಸೊಡೆ ಪುಟ್ಟ್ಂಡ್.  ಲೋಕೊದ 294 ಬಾಸೆಡ್ ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊ ಉಂಡು.  ಅಯಿಟ್ ತುಳು ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಲಾ ಒಂಜಾತುಂಡು.  ತುಳುತ ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊ 2007ಡ್ ಪುಟ್ಟ್ಂಡ್.  2016ನೆ ಇಸವಿ ಆಗಸ್ಟ್ 5ನೆ ತಾರೀಕ್ ಬಾರತೊದ 23 ಬಾಸೆಯಾದ್ ತುಳು ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಗು ಜುವೊ ಬತ್ತ್ಂಡ್.  ಆಡೆಮುಟ್ಟ ತುಳು ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊ ತೊಟ್ಟಿಲ್ಡಿತ್ತ್ಂಡ್ಂದ್ ಪನೊಲಿ. 

ಇನಿತ ಯೋಜನೆ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಪಂಡ ದಾಯ್ತ?  ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಸಂಪಾದಕೆರ್ ಏರ್? ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಎಂಚ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪುಂಡು? ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಸಂಪೊಲಿಪುನೆ ಎಂಚ?

ತುಳು ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಸಂಪೊಲಿಪುನೆ ಎಂಚ? ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಡು ಯಾನ್ ದಾದ ಸಂಪೊಲಿಪೊಲಿ?

ಎಂಚಿನ ಉಂದು ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಪಂಡ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಬಾರತೊದ 23 ಬಾಸೆಲೆಡ್ ಒಂಜಾದುಂಡು.  ಜಗತ್ತ್ದ 5ನೇ  ಪ್ರಕ್ಯಾತೊ ಅಂತರಜಾಲ ತಾನೊ ಆಯಿನ ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊನು ಪ್ರತಿ ತಿಂಗೊಲು 12 ಬಿಲಿಯನ್ ಪುಟೊಲೆನ್ ತೂಪೆರ್, ಇಂದೆಕ್ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗೊಲು 50 ಕೋಟಿ ಪೊಸ ವೀಕ್ಷಕೆರ್ ಉಲ್ಲೆರ್.  ಅಯಿಟ್ 3 ಕೋಟಿ ವೀಕ್ಷಕೆರ್ ಬಾರತೊಡು ಉಲ್ಲೇರ್

ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಸಂಪೊಲಿಪುನಕುಲು ಏರಾದಿಪ್ಪುವೆರ್

ಅಂಕಿ ಅಂಸೊದ ಪ್ರಕಾರೊ ಮೂಜಿ ಕೋಟಿ ಇರ್ವೊ ಲಚ್ಚೊ ಲೇಕನೊಲು ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಡು ಉಂಡು.  ಪದಿನೆನ್ಮೊ ಲಚ್ಚೊ ಜಾಗತಿಕ ಸಂಪಾದಕೆರ್ ಉಲ್ಲೆರ್.  ಎನ್ಮೊ ಲಚ್ಚೊದ ಎನ್ಪತ್ತ ಎನ್ಮೊ ಸಾರೊ ಸಂಪಾದಕೆರ್ ಇಂಗ್ಲಿಸ್ ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಡು ಉಲ್ಲೆರ್.  ಅಜಿಪ್ಪೊ ಸಾರೊ ಬಾರತೀಯೆರ್ ವಿಕಿಪೀಡಿಯನ್ನೆರ್.  ಒರ್ಂಬೊ ಸಾರೊ ಸಂಪೊದಕೆರ್ ಬಾರತೀಯ ಬಾಸೆಲೆ ವಿಕಿಡುಲ್ಲೆರ್. ಒರ್ಂಬೊನೂದೆಡ್ದ್ ಎಚ್ಚಿಗೆ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಬಾರತೀಯ ಬಾಸೆಲೆ ವಿಕಿ ಸಂಪಾದಕೆರ್ ಉಲ್ಲೆರ್.

ಅಪಗಾಂಡ ತುಳು ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಏಪೊ ಸುರುವಾಂಡ್ ?

2007ಡ್ ಸುರುಆಂಡ್.  ಆಗಸ್ಟ್ 6, 2016ಕ್ ಲೈವ್ ಆಂಡ್.  ಡಿಸೆಂಬರ್ 11, 2016ಗ್ 997 ಲೇಕನೊಲು ಇತ್ತ್ಂಡ್.  ಸುಮಾರ್ 100 ಸಂಪಾದಕೆರ್ ಬೆಂದೊಂದುಲ್ಲೆರ್.  ಸಕ್ರಿಯ ಸಂಪಾದಕೆರ್ – 19 ಜನೊ ಉಲ್ಲೆರ್, ಅತಿ ಸಕ್ರಿಯ ಸಂಪಾದಕೆರ್ – 10 ಜನೊ ಉಲ್ಲೆರ್.

ಮೆಕ್ಲ್ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಸಂಪೊಲಿಪುನೆ ದಾಯೆ?

ದಾಯೆ ಪಂಡ ಬಾಸೆದ ಮೋಕೆಡ್, ಪ್ರೀತಿಡ್, ಜ್ಞಾನೊನು ಪಟೊನ್ಯರೆ, ಬಾಸೆ ಬೊಕ್ಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್ ಒರಿಪೆರೆ, ಬರೆಯೆರೆ, ಆಸಕ್ತಿಗಾತ್ ಬುಕ್ಕೊ ಸಾಕಾರೊ  ಮನೋಭಾವೊಡು ಸಂಪೊಲಿಪುವೆರ್.

ಇಂದೆಟ್ ಅಕ್ಲೆಗ್ ಎಂಚಿನ ಉಂಡು?

ಅಕ್ಲೆನ ಬರವನಿಗೆದ ಸೈಲಿನ್ ಎಡ್ಡೆ ಮಲ್ತೊನ್ಯೆರೆ, ಅಕ್ಲೆನ ಇಮರ್ಸೆ ಆಲೋಚನೆನ್ ಎಚ್ಚ ಮಲ್ತೊನ್ಯೆರೆ, ಅಕ್ಲೆನ ಬಾಸೆ ಬೊಕ್ಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್ ಒರಿಪಾವೆರೆ, ಸಾಕಾರೊದೊಟ್ಟುಗು ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪುನೆನ್ ಕಲ್ಪೊಲಿ, ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿ ಓದುಗೆರೆನ್ ಅಕ್ಲೆಗ್ ಕೊರ್ಪುಂಡು,  ಅಂಚನೆ ಅಕ್ಲೆನ ಸಂಸೋದನಾ ಕೌಸಲ್ಯೊ ಬುಲೆಪುಂಡು.

ಅಂಚಾಂಡ ಇಂದೆಟ್ ಎಂಚಿನ ಉಂಡು?

ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಡ್ತಾರೊ ಬಾಸೆದ ಸುದಾರ್ನೆ ಆಪುಂಡು, ಸಂವಹನ ಕಲೆತ ಸುದಾರ್ನೆ ಆಪುಂಡು, ಸಂಸೋದನೆತ ಕೌಸಲ್ಯೊ ಬುಲೆಪುಂಡು, ಬೇತೆಕ್ಲೆ ಸಹಯೋಗೊಡು ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪೊಲಿ, ಅಕ್ಲೆನ ಲೇಕನೊನು ವಿಸ್ವೊದ ಜನೊಕ್ಲೆನೊಟುಗು ಪಟ್ಟೊನೊಲಿ, ಸಮಾಜೊಗು ಅಕ್ಲೆನ ಸೇವೆ ಬುಕ್ಕೊ ಕೊಡುಗೆ ಆಪುಂಡು, ಅಕ್ಲೆನ ಸದಸ್ಯೊ ಪುಟೊಡು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿನ್ (resume)  ಬರೆವೊನೊಲಿ.

ಇಂದೆಟ್ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಎಂಚ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪುಂಡು? 

1. ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಒಂಜಿ ಸೊಸಂತ್ರೊ ವಿಶ್ವಕೋಶ

2. ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ನಿಸ್ಪಕ್ಷಪಾತೊ ದೃಸ್ಟಿಕೋನನ್ ಹೊಂದ್ ದ್ಂಡ್.

3. ವಿಕಿಪೀಡಿಯನ್ ಏರ್ ಬೋಡಾಂಡಲಾ ಗಳಸೊಲಿ.  ಬರೆಯಿನ ಇಚಾರೊನು ಬದಲ್ಪೊಲಿ.  

4. ಸಂಪಾದಕೆರ್ ಗೌರವೊಡು ಬುಕ್ಕೊ ವಿನಯೊಡು ನಡತೊನೊಲಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊದ ನಿಸ್ಪಕ್ಸಪಾತ ದೃಸ್ಟಿಕೋನೊ ಎಂಚಿನವು

ಲೇಕನೊಲು ಒವ್ವೇ ಪಕ್ಸೊ, ಸಿದ್ದಾಂತೊಲೆನ್ ಬೆಂಬಲಿಸಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.  ಆಂಡ ರಡ್ಡ್ ಪಕ್ಸೊಲೆ ವಾದೊನುಲಾ ಇವರಿಸವೊಡು, ವೈಯಕ್ತಿಕ  ಅಬಿಪ್ರಾಯೊ ಇಪ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ. ತಟಸ್ತೊ ಬಾಸೆನ್ ಗಳಸೊಡು.

ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಡು ಕೃತಿಚೌರ್ಯ ಆಪುಂಡಾ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಡು ಬೇತೆಕ್ಲೆ ಬೇಲೆನ್  ನಿಕ್ಲೆನವುಂದು ಹಕ್ಕ್ ಸಾದಿಸಯೆರೆ ಆಪುಜಿ.  ಒಲ್ಪ ಸಾದ್ಯೊ ಉಂಡು ಅಲ್ಪ ಮೂಲೊ ಮಾಹಿತಿಗ್ ಮಣೆ ಪಾಡ್ಲೆ.

ಮಾಹಿತಿಗ್ ಉಲ್ಲೇಕೊ ಕೊರ್ಲೆ.  ಇದ್ಯಾಂಡ ತಪ್ಪು ಆಪುಂಡು.  ನಾನೊರಿಯನ ಇಸಯೊಗು ಮೋಸ  ಮಲ್ತಿನಂಚಾಪುಂಡು!!!  ಕಾನೂನು ರೀತಿಡ್  ಅವು ಅಪರಾದೊ ಆಪುಂಡು. 

ಕೆಲವೆರೆಗ್ ಇಂಚ ಸಾಮಾನ್ಯೊ ಪ್ರಶ್ನೆಲು ಪುಟುಂಡು.  ಬೇತೊಂಜಿ ಮೂಲೊಡ್ದು ಮಾಹಿತಿನ್ ಸೇರವೊಲಿಯಾಂದ್? ಅಂಚ ಆಪುಜಿ.  ಕೆಲವಾತ್ ವಾಕ್ಯೊನು ಬದಲದ್ ಇಸಯೊನು ಬೇತೆ ಕಡೆಟ್ ಸೇರವೊಲಿಯಾಂದ್?  ಅಂಚಲಾ ಆಪುಜಿ.  ಸರ್ಕಾರೊದ ದತ್ತಾಂಸೊಲೆನ್ ಸೇರಾವೊಲಿಯ? ಅಂಚ ಮಲ್ಪೊಲಿ.   ಬೇತೆಗ್ಲೆ ಪಾತೆರೊನು ಸೇರಾವೊಲಿ, ಅಯಿತ ನಂಬಿಕೆಗ್ ಯೋಗ್ಯವಾಯಿನ ಉಲ್ಲೇಕೊ ಮಲ್ಪೊಡಾಯಿನ ಪತ್ರಿಕೆಲು, ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಲು, ಬೂಕುಲು ಅಂತರಜಾಲೊ ಪುಟೊಲು, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಪ್ರಕಟಣೆಲೆನ್ ಉಲ್ಲೇಕೊಡು ಕೊರ್ಲೆ.

ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಡು ವಿದ್ವಂಸಕತೆ ಉಂಡ

ಉದ್ದೇಸೊ ಪೂರ್ವಕವಾದ್ ಸಾಂತಿ ಬಂಗೊ ಮಲ್ಪುನ ಅತ್ತಂಡ ನಿಂದನೆ ಮಲ್ಪುನ ಸಂಪಾದನೆಲು ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಡು  ವಿಧ್ವಂಸಕೊ ಪಂಡ್ದ್  ಗುರ್ತೊ ಆಪುಂಡು.  ಇಂಚ ಸಂಪೊಲಿಪುನವು ತಪ್ಪು.  ವಿಧ್ವಂಸಕತೆ ತೋಜಿದ್ ಬಂತ್ಂಡ ಎಂಚಿನ ಆಪುಂಡು?  ಕೂಡ್ಲೆ ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊದ ಜಾಗತಿಕ ಸಮುದಾಯ ಇಂದೆನ್ ನಾಡ್ದ್ ಪತ್ತುಂಡು.  ಇಂಚಿತ್ತಿ ಇಸಯೊನು ಮಾಜವೊಡಾಪುಂಡು.  ವಿಧ್ವಂಸಕತೆನ್ ಪರಡುನ ಸಂಪಾದಕೆರೆಗ್ ಎಚ್ಚರಿಗೆ ಕೊರ್ಪುನೆ ಬುಕ್ಕೊ ಅಂಚಿತ್ತಿನಕುಲೆನ್ ಸಂಪೊದನೆ ಮಲ್ಪಂದಿ ಲೆಕೊ ತಡೆಪುನಂಚ ಆಪುಂಡು. 

ವಿಧ್ವಂಸಕತೆ ತಪ್ಪು, ದಾಯೆ? - ದಾಯೆ ಪಂಡ ಉಂದು ವಿಕೀಪಿಡಿಯ ಬುಕ್ಕೊ ಈರೆಗ್ ಇರ್ವೆರೆಗ್ಲಾ  ಆಘಾತಕಾರಿ?!  ನಿಕ್ಲೆಂಚಿನ ಸ್ವಯಂಸೇವಕೆರೆ ಅಮೂಲ್ಯ ಸಮಯೊನು ಹಾಳ್ ಮಲ್ಪುಂಡು!  ಎಡ್ಡೆ ಜನೊಕುಲು ಇಂಚಿತ್ತಿ ಬೋಡ್ಚಾಂದಿ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪುಜೆರ್!

ಅಂಚಾಂಡ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಸಂಪೊಲಿಪುನೆ ಎಂಚ

ಇಂಟರ್ ನೆಟ್ ಗೂಗಲ್ ಪುಟೊತ ಮಿತ್ತ ಮೆಯಿಟ್  www.tcy.wikipedia.org ಪಂಡ್ ದ್ ಟೈಪ್ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಎಂಟರ್ ಬಟನ್ ಒತ್ತ್ನಗ ಮುಖ್ಯೊ ಪುಟೊಗು ಪೋಯೆರೆ ಆಪುಂಡು.  ಅವುಲು ಪೊಸ ಕಾತೆನ್ ದೆಪ್ಪುಲೆದ ಮಿತ್ತ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಲ್ತ್ಂಡ ಈರ್ ಲಾಗಿನ್ ಆಯೆರ ತಯಾರಾಪರ್.  ಲಾಗಿನ್ ಆಯಿ ಬುಕ್ಕೊ ಈರೆನ ಪುದರ್ ಪುಟೊದ ಮಿತ್ತ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು.  ಈರೆನ ಪುದರ್ದ ಮಿತ್ತ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಲ್ತ್ಂಡ ಈರ್ ಈರೆನ್ ಪರಿಚಯೊ ಮಲ್ತೊಂದುಲ್ಲರ್ಂದ್ ಅರ್ತೊ.  ಈರ್ ಲೇಕನೊ ಬರೆಪರ್ಂಡ ಬಲತ್ತ ಮೆಯಿತ ಲೇಕನೊಲೆನ್ ನಾಡ್ ಲೆಡ್ ತೂಲೆ.  ಬರೆವೊಡುಂದು ಇಪ್ಪುನ ಲೇಕನೊ ಉಂಡಾಂದ್ ನಾಡ್ಲೆ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಇದಾನೊಡು ನಾಡ್ಲೆ.  ಈರ್ ಸುರು ಬರೆಪುನಾರ್ ಆಯಿನಡ್ದಾವೊರೊ ಪ್ರಯೋಗಪುಟೊಡು ಲೇಕನೊ ಬರೆಪುನೆನ್ ಅಬ್ಯಾಸೊ ಮಲ್ಪಿ, ಗೊಂತಾಯಿಜಿಂಡ ಸಕಾಯೊ ಪುಟೊನು ತೂಲೆ.  ಅಲ್ಪ ಕೊಂಡಿ ಕೊರ್ನ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ವೀಡಿಯೋ ಬುಕ್ಕೊ ಫೈಲ್ ತೂಲೆ.  ಇಪ್ಪುನ ಲೇಕನೊನು ಸಂಪಾದಿಸಲೆ. 

ಇಂಚ ನಾಡ್ನಗ ಲೇಕನೊ ಇತ್ತ್ಂಡ ಅವೆನ್ ಬಾಸೆ, ಇಸಯೊ ಸರಿ ಉಂಡೊಂದ್ ತೂವೊಲಿ.  ಉಪ್ಪುನ ಲೇಕನೊಗು ಇಸಯೊನು ಸೇರಾವುನೆ/ಎಡ್ಡೆ ಮಲ್ಪುನೆ (ವ್ಯಾಕರನೊ/ ಬಾಸೆ ಇಂಚ), ಉಲ್ಲೇಕೊಲೆನ್ ಸೇರಾವುನೆ, ಸೈಲಿನ್ ಬದಲ್ಪುನೆ (ಬೋಲ್ಡ್, ಇಟ್ಯಾಲಿಕ್ಸ್ , ತರೆಬರವು  ಇಂಚ), ಚಿತ್ರ ಸೇರಾವುನೆ ಮಲ್ಪುಲೆ.

ಲೇಕನೊ ಇದ್ಯಾಂಡ ಪೊಸ ಲೇಕನೊನು ಸ್ರಿಸ್ಟಿ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಸಂಪೊಲಿಪೊಲಿ.  ಪೊಸ ಲೇಕನೊ ಸೇರಾನಗ ಅವು ವಿಶ್ವಕೋಶೊದ ಸೈಲಿಡ್ ಲೋಕೊಗು ಪ್ರೇಜನೊ ಆವೊಡು.  ವಿಜ್ಞಾನೊ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನೊ, ಮಾಹಿತಿ ಸಾಹಿತ್ಯೊ ಇಂಚ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಡ್ ಬೋಡು.  

ವಿಕಿಪೀಡಿಯೊಡು ಇಂಚಿತ್ತಿ ಲೇಕನೊ ಬೋಡ್ಚಿ ದಾಯೆ ಪಂಡ ಬ್ಲಾಗ್ ಮಾದರಿತ ಲೇಕನೊ, ಸೊಂತೊ ಅಬಿಪ್ರಾಯೊ, ಇಮರ್ಸೆ, ಕತೆ, ಕವನ, ಕಾದಂಬರಿ, ಮಹಾಕಾವ್ಯ, ಪುಗರ್ತೆ ದೂರುನೆ, ಈರೆನ ಬಗೆಟ್ ಈರೇ ಬರೆಪುನೆ, ಲೇಕನೊಡು ಈರೆನ ಪುದರ್ ಬರೆಪಪುನೆ ಇಂಚಿತ್ತಿನವು ಬೋಡ್ಚಿ.

ಇತ್ತ ಮಲ್ಪೊಡಾಯಿನ?

ತುಳು ಬಾಸೆದ ಬಗೆಟ್ ಮೋಕೆ ಇತ್ತ್ಂಡ ಈರೆನ ನಿಜೊ ಅನಿಸಿಕೆನ್ ತೆರಿಪಾಲೆ.  ಫೇಸ್‌ಬುಕ್‌ಡ್ ತುಳುವಿಕಿಪೀಡಿಯೊ ಗುಂಪುಗು ಸೇರ್ಲೆ.  [https://www.facebook.com/groups/tuluwikipedia/]  ತುಳು ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಸಕಾಯೊ ಪುಟೊನು ತೂಲೆ.  ಈರ್ ಸಂಪೊಲಿಪೆರೆ ಆಪುನ ಒಂಜಿ ಲೇಕನೊನು ನಾಡ್ದ್ ಪತೊನ್ಲೆ.  ಬುಕ್ಕೊ ಅಯಿಟ್ ಈರ್ ದಾನೆ ಮಲ್ಪೊಲಿ ಪನ್ಪುನೆನ್ ಚರ್ಚೆ ಮಲ್ಪುಲೆ.   ನೆಂಪು ದೀಡ್ಲೆ.  ಈರ್ ಬರೆಯಿನವು ಮಾಹಿತಿಯಾದಿಪ್ಪೊಡು..

2.       ಆವೊಡಾಯಿನ ಬೇಲೆ :

·         ತುಳು ಬಾಸೆ ಯೂನಿಕೋಡ್ ಆವೊಡು(ತುಳು ಯೂನಿಕೋಡ್ ಆಪುನೆಡ್ದಾರೊ ಡಿಜಿಟಲ್ ತುಳುತ ಪದ ಸಂಪೊತ್ತು ಬರ್ಪುಂಡು) 

·         ತುಳು ಬಾಸೆ ಎನ್ಮೊನೆ ಪರಿಚ್ಛೇದೊಡು ಸೇರೊಡು.(ತುಳುಟು ಕೆಎಎಸ್, ಐಎಎಸ್ ಬರೆಪುನಂಚ ಆಪುಂಡು)

ತುಳು ಬಾಸೆನ್ 8ನೆ ಪರಿಚ್ಚೇದೊಗು ಸೇರಂಡ ತುಳುವೆರ್ ಐಎಎಸ್, ಕೆಎಎಸ್ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಪಂತೊದ ಪರಿಕ್ಷೆಲೆನ್ ತುಳುಟು ಬರೆಪುನಂಚ ಆಪುಂಡು.  ಇನಿ ಏಸ್ಯೊದ ಬಾಸೆಲೆ ಪಂತ್ಯೊಡು ತುಳುಲಾ ಸೇರೊಂದುಂಡು.  ಆಂಡ ಮೊಬೈಲ್, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ಅಂತರಜಾಲೊಡು ತುಳು ಬಾಸೆ ಗಳಸೊಡಾಂಡ ಜಾಗತಿಕ ಸಂಕೇತಿಕರಣೊ ಪನ್ಪಿ ಯೂನಿಕೋಡ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗ್ ಸೇರೊಡು.  ಒರೊ ಯೂನಿಕೋಡ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗ್ ಸೇರ್ಂಡ ತುಳುಟು ಮಾಹಿತಿ ನಾಡುನ ಸುಲಬೊ, ಕಣ್ಣ್ ತೋಜಂದಿನಕುಲು ತುಳು ಪಟ್ಯೊದ ಪದೊನು ಕೇನುನ ತಂತ್ರಾಂಸೊನು ಗಳಸೊಲಿ.  ಅಯಿಕ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನೊ ತೆರಿನಕುಲು ಬುಕ್ಕೊ ತುಳು ವಿದ್ವಾಂಸೆರ್ ಒಂಜಾದ್ ಕೈಜೋಡಾದ್ ಬೆನೊಡು. 

                                                                                                                                             ಈತ್ ಪೊರ್ತು  ಓದ್ನ ನಿಕ್ಲೆಗ್ ಸೊಲ್ಮೆಲು